Disfaji (yutma güçlüğü): semptomlar, nedenler ve diyet

Disfaji (yutma güçlüğü) ABD'de her yıl her 25 yetişkinden 1'ini etkiler (1). Ancak şaşırtıcı olan, bu partiden sadece çok azının durumu için tıbbi yardım almasıdır.

Yemeğinizde neredeyse boğulma hissine aşina mısınız? Eğer öyleyseniz, tam orada bir disfaji vakası yaşadınız. Bu, büyük bir parça ekmeği veya pastayı yeterince çiğnemeden yutmaya çalıştığınızda oldukça yaygın bir senaryodur.

Neredeyse hepimiz arada bir bu durumla karşılaşmış olsak da, durum disfajik bireyler için biraz farklıdır. Neredeyse her gün yutma güçlükleri ile mücadele etmek zorundadırlar. Ve neyin kötü olduğunu biliyor musun? Çoğu zaman disfaji, altta yatan ciddi bir tıbbi sorunun işaretidir. Bu nedenle, bu durumdan ve onu tedavi etmek için mevcut seçeneklerden haberdar olmanız gerekir. Disfaji ve bundan nasıl kurtulabileceğiniz hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

İçindekiler

Disfaji Nedir?

Disfaji Türleri

Belirtileri ve Semptomları

Nedenleri Ve Risk Faktörleri

Tanı

Disfaji Vs. Odinofaji

Tedavi Yöntemleri

Disfaji

Önleme İpuçları İçin En İyi Diyet

Disfaji Nedir?

Disfaji, yiyecekleri yutmakta güçlük çeken tıbbi bir durumdur, yani yiyecekleri yutmak normalden bir çaba daha gerektirir. Bu durum sinir veya kas problemlerinin bir sonucudur ve oldukça ağrılı olabilir. Çoğunlukla yaşlı yetişkinleri ve bebekleri etkiler. Disfaji, altta yatan bir tıbbi durumun semptomu da olabilir.

Bu durum genellikle üç genel türe ayrılır.

Disfaji Türleri

Üç tür disfaji şunlardır:

• Oral Disfaji: Bu tip, bazen bir felçten sonra yüzeye çıkabilen dil zayıflığından kaynaklanır.

• Faringeal Disfaji: Bu, boğazdaki problemlerden kaynaklanır ve Parkinson hastalığı, felç veya amiyotrofik lateral skleroz durumunda olduğu gibi sinirleri etkileyen nörolojik problemlerden kaynaklanabilir.

• Özofagus Disfaji: Bu tip, bir tıkanma veya tahriş nedeniyle yemek borusunda bir sorun olduğunda ortaya çıkar. Bazı durumlarda, bu durumu tedavi etmek için cerrahi bir prosedür gerekebilir.

Not: Yutkunurken daha fazla ağrı yaşıyorsanız, odinofajiden muzdarip olabilirsiniz. Bununla birlikte, bazı kişiler aynı anda her ikisine de sahip olabilir.

Yutma güçlüğüne ek olarak, disfaji ile ilişkili birkaç başka semptom vardır. Aşağıda listelenmiştir.

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Belirti ve bulgular

Disfajiye bağlı belirti ve semptomlar şunlardır:

• • Yemeğini boğmak
  • Yutmaya çalıştığınızda öğürme veya öksürme
  • Mide asidi boğazdan geri geliyor
  • Göğüste ağrılı yanma hissi
  • Salya akıntısı
  • Ses kısıklığı
  • Tekrarlayan zatürre
  • Yemeğinizin boğazınızda / göğsünüzde sıkıştığını hissetmek
  • Kusma veya yiyecekleri geri getirme
  • Ağızdaki tükürük miktarını kontrol edememe
  • Ağızda yiyeceği çiğnemede veya kontrol etmede güçlük
  • Ani ve açıklanamayan kilo kaybı

Disfaji, aşağıdakiler gibi bir dizi farklı potansiyel koşuldan kaynaklanabilir.

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Sebepler ve Risk Faktörleri

Disfajinin olası nedenlerinden bazıları şunlardır:

• İnme - Oksijen eksikliğinden dolayı beyin hücrelerinin tahrip olması.
• Amyotrofik Lateral Skleroz - Progresif nörodejenerasyona neden olan tedavi edilemez bir durum.
• Yaygın Spazm - Yemek borunuzun kaslarının anormal bir şekilde kasılmasından kaynaklanır.
• Özofagus Halkası - Yemek borusunun küçük bir kısmının daralması.
• Multipl Skleroz - Bağışıklık sistemi tarafından miyelinin (sinirlerinizi koruyan) yok edilmesi.
• Parkinson Hastalığı - Motor becerilerinizi bozabilecek dejeneratif bir nörolojik bozukluk.
• Radyasyon gibi tıbbi tedaviler
• Skleroderma - Deri ve bağ dokularının sertleşmesine ve sıkılaşmasına neden olan bir grup otoimmün bozukluk.
• Yemek borusu kanseri
• Xerostomia - Ağız kuruluğu

Birkaç faktör de disfaji geliştirme riskinizi artırma potansiyeline sahiptir. Onlar:

• Nörolojik tıbbi durumlar
• Yaş: Yaşlı yetişkinler, vücutlarının zamanla geçirdiği yıpranma ve yıpranma nedeniyle gençlere göre daha yüksek risk altındadır. Bazı bebekler de risk altında olabilir.
• Alkol içmek
• Sigara içmek

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Teşhis

Shutterstock

Disfajiyi teşhis etmeye yardımcı olabilecek birkaç çalışma ve test şunlardır:

• Yutma Çalışması: Hastaya, hangisinin yutma güçlüğüne neden olduğunu görmek için farklı kıvamdaki yiyecekleri yutturulur.
• Baryum Yutma Testi: Hastadan baryum içeren bir sıvıyı yutması istenir. Yutulan baryum röntgende görülür ve doktor yemek borusunu ve kas aktivitesini ayrıntılı olarak analiz edebilir.
• Endoskopi: Yemek borusuna bakmak için bir kamera kullanılır. Doktor kanserden şüphelenirse bir biyopsi daha yapılabilir.
• Manometri: Bu, yemek borusu kaslarının işleyişi sırasında üretilen basınç değişikliklerini ölçmek için yapılan bir çalışmadır.

Disfaji için mevcut tedavi prosedürlerine geçmeden önce, disfaji ve odinofaji arasında çoğunun sahip olduğu kafa karışıklığını ele alalım. Bu koşullardan birine neredeyse her zaman diğeri eşlik eder. İkisi arasındaki temel farklılıklardan bazıları aşağıda tartışılmaktadır.

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Disfaji Vs. Odinofaji

Disfaji

• Katıları ve / veya sıvıları yutarken tıkanma hissi veya yapışma hissi.
• Genellikle altta yatan bir nörolojik bozukluktan kaynaklanır.
• Disfaji gelişme riski yaşla birlikte artar.
• Otoimmün bozuklukların yaygın semptomlarından biridir.

Odinofaji

• Disfajide olduğu gibi yutma güçlüğünden ziyade yiyecekleri yutmaya çalıştığınızda ağrıya neden olur.
• Genellikle mukozanın tahriş olması veya tahriş olması nedeniyle oluşur.
• Kas bozuklukları, bu durumu geliştirme riskinizi artırır.
• İmmünsüpresif bireyler, odinofaji geliştirme riski daha yüksektir.

Disfaji için mevcut tedavi seçeneklerine geçelim.

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Tedavi Yöntemleri

Disfaji tedavisi, durumun nedenine ve türüne bağlı olarak değişebilir.

Oral disfaji veya orofarengeal disfaji (yüksek disfaji) genellikle altta yatan nörolojik bir soruna bağlı olarak gelişir ve tedavisini zor bir süreç haline getirir.

Orofaringeal disfajinin tedavisine yardımcı olabilecek bazı doğal yollar şunlardır:

• Yutma Terapisi: Bir konuşma terapisti, hastanın kasların işleyişini iyileştirmek için bazı oral motor ve solunum egzersizlerinin yanı sıra yutmanın yeni yollarını öğrenmesine yardımcı olacaktır (2).
• Tüp Besleme: Zatürree, dehidratasyon veya yetersiz beslenme riski taşıyan hastaların bir nazal tüp (nazogastrik tüp) yoluyla beslenmesi gerekebilir. PEG (perkütan endoskopik gastrostomi) tüpleri bazen küçük bir kesi ile mideye cerrahi olarak implante edilebilir (3).

Özofagus disfajisini tedavi etmek cerrahi müdahale gerektirebilir.

Düşük disfajinin tedavisi şunları içerir:

• Dilatasyon: Yemek borusuna küçük bir balon yerleştirilir ve genişletilmesi gerektiğinde şişirilir. Balon, amacına hizmet ettikten sonra çıkarılır (4).

• Botulinum Toksini veya Botoks: Botulinum toksini, daralmayı azaltmak için sert kasları felç edebilen güçlü bir toksindir. Bu tedavi yöntemi yemek borusu kasları sertleştiğinde (akalazya) kullanılır (5). Bu tedavi aynı zamanda orofaringeal disfajide de işe yarayabilir.

• Stent Yerleştirme: Daralan veya tıkalı yemek borusuna stent veya plastik tüp yerleştirilir (6).

• Laparoskopik Heller Miyotomi: Yemek borusunun alt ucundaki kasın kesilmesini içerir. Bu, yemek borusu mideye yiyecek salmak için açılmadığında yapılır (7).

GERD nedeniyle disfajiye neden oluyorsa, ağızdan ilaç alarak tedavi edilebilir. Eozinofilik özofajit kortikosteroidlere ihtiyaç duyabilirken, özofagus spazmlarının iyileşmek için kas gevşetici maddelere ihtiyacı olabilir.

İnme gibi altta yatan rahatsızlıklardan dolayı disfajiden muzdarip olanlar için akupunktur, bir profesyonel tarafından yapıldığında yardımcı olabilecek uygun bir tedavi seçeneğidir.

Disfajiyi tedavi etmek, yutmayı kolaylaştırmak için kişinin diyetinde birkaç önemli değişiklik yapmayı da içerir. Aşağıdakiler, disfajiyle mücadele edenlere yardımcı olabilecek bazı diyet ipuçlarıdır.

İçindekiler Tablosuna Geri Dön

Disfaji İçin En İyi Diyet

Disfajinin ciddiyetine bağlı olarak, doktorunuz disfaji diyetinin üç seviyesinden herhangi birini önerebilir.

Disfaji Diyet Seviye 1

Bu diyet